Βιολογία Α' ΕΠΑ.Λ. 2022-2023
Εκπαιδευτικός: Κωνσταντίνα Πάσχου
MOODLE
- Βιβλία,Ύλη & Software
- Κεφ. 1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
- Κεφ. 3. Κυκλοφορικό Σύστημα
- Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα
- Κεφ. 12. Αναπαραγωγή – Ανάπτυξη
- Videos
Βιβλία,Ύλη & Software
-
Διδακτέα Ύλη: Κεφάλαια 1, 3, 9, 12 από το Σχολικό Βιβλίο σε pdf ή σε HTML
-
Πώς ανοίγουμε τις παλαιότερης τεχνολογίας εφαρμογές flash player
Α) Κατεβάζετε στο PC το flashplayer_32_sa_debug.exe
Β) Κατεβάζετε τις εφαρμογές SWF που προτείνονται στο Ύλη & Οδηγίες 2022-2023 σε ένα δικό σας φάκελο.
Γ) Ανοίγετε το πρόγραμμα flashplayer_32_sa_debug.exe και File > Open > Browse ... > επιλέγετε το αρχείο με επέκταση swf > Ok
-
Για τις εφαρμογές τύπου HTML, κατεβάζετε στον ΗΥ σας κάθε Συμπιεσμένο φάκελο και τον ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΖΕΤΕ.
Ο φάκελος περιέχει το αρχείο index.html το οποίο ανοίγετε με κάποιον BROWSER (π.χ. firefox, chrome, microsoft egde κ.ά.)
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ:
e-BOOKS:
Κεφ. 1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
Κεφάλαιο 1. Από το κύτταρο στον οργανισμό (3 ώρες)
-
Κατεβάζετε τον ΣΥΜΠΙΕΣΜΕΝΟ φάκελο [SWF] Kef1_istoi.zip και τον ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΖΕΤΕ στον ΗΥ σας.
Ο φάκελος περιέχει το αρχείο kef1_istoi.swf.
Έπειτα, ανοίγετε το πρόγραμμα flashplayer_32_sa_debug.exe και File > Open > Browse ... > επιλέγετε το αρχείο kef1_istoi.swf μέσα από το φάκελο > Ok - [YouTube] Κεφ. 1: Από το κύτταρο στον οργανισμό | Κύτταρα, ιστοί, όργανα
Κεφ. 3. Κυκλοφορικό Σύστημα
Κεφάλαιο 3. Κυκλοφορικό Σύστημα (7h)
>> Να ΜΗ διδαχθεί η παράγραφος «Αρτηριακή πίεση» .
>> Στην παράγραφο «Πλάσμα» να γίνει απλή αναφορά στις πρωτεΐνες του πλάσματος.
-
[SWF] Kef3_HeartPulse.swf
-
Απλουστευμένο: Πώς λειτουργεί το κυκλοφορικό σύστημα
-
[YouTube] Κεφ. 3: Το κυκλοφορικό σύστημα | 1. Δομή & λειτουργία της καρδιάς
-
[YouTube] Κεφ. 3: Το κυκλοφορικό σύστημα | 2. Αιμοφόρα αγγεία, αρτηριακή πίεση
-
[YouTube] Κεφ. 3: Το κυκλοφορικό σύστημα | 3. Η κυκλοφορία του αίματος
-
[YouTube] Κεφ. 3: Το κυκλοφορικό σύστημα | 4. Αίμα
-
[YouTube] Κεφ. 3: Το κυκλοφορικό σύστημα | 5. Ομάδες αίματος, αναιμίες
Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα
Κεφάλαιο: 9 Νευρικό Σύστημα (7 ώρες)
>> Να ΜΗ διδαχθούν οι παράγραφοι «Δυναμικό ηρεμίας», «Νευρική ώση» και «Συνάψεις».
>> QUIZZES στο MOODLE ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΕΠΑΛ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Σχολικού Βιβλίου:
Α) ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ:
- Ερώτηση 1, Σελ. 146. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις:
Κάθε νευρώνας αποτελείται από το κυτταρικό σώμα και από τις αποφυάδες.
Οι τελευταίες διακρίνονται στους δενδρίτες και στον νευράξονα ή νευρίτη.
Οι νευρώνες, ανάλογα με τη λειτουργία που επιτελούν, διακρίνονται σε κινητικούς, σε αισθητικούς και σε ενδιάμεσους ή συνδετικούς.
- Ερωτήσεις 3 & 4, Σελ. 146.
Β) ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ, ΚΕΝΤΡΙΚΟ & ΑΥΤΟΝΟΜΟ Νευρικό Σύστημα: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1-5 και 7 σελ. 166-167
Ε1.
Τα αντανακλαστικά είναι αυτόματες, ακούσιες απαντήσεις τις οποίες δίνει ο οργανισμός σε αλλαγές που πραγματοποιούνται μέσα ή έξω από το σώμα. Μέσω των αντανακλαστικών ελέγχονται απαντήσεις που πρέπει να εκδηλωθούν με ταχύτητα όπως οι αντιδράσεις σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η αυτόματη διατήρηση της ισορροπίας. Τα αντανακλαστικά βοηθούν στη διατήρηση της ομοιόστασης του οργανισμού όπως, για παράδειγμα, στη ρύθμιση του καρδιακού και του αναπνευστικού ρυθμού, της πίεσης του αίματος κ.ά. Σε ορισμένα αντανακλαστικά, όπως είναι το άνοιγμα και κλείσιμο των βλεφάρων του οφθαλμού, συμμετέχει ο εγκέφαλος, ενώ σε άλλα, όπως η απομάκρυνση του χεριού από θερμό ή αιχμηρό αντικείμενο δε συμμετέχει.
Στο αντανακλαστικό του γόνατου συμμετέχουν δύο μόνο νευρώνες: ένας αισθητικός και ένας κινητικός.
Ε2. ΑΝΣ = ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το ΑΝΣ χωρίζεται σε δύο κλάδους, στο συμπαθητικό και στο παρασυμπαθητικό.
Στην περίπτωση που και οι δύο κλάδοι του ΑΝΣ νευρώνουν το ίδιο όργανο, η δράση τους είναι ανταγωνιστική. Για παράδειγμα, η δράση του συμπαθητικού έχει ως αποτέλεσμα τη διαστολή της κόρης του οφθαλμού, ενώ η δράση του παρασυμπαθητικού έχει ως αποτέλεσμα τη συστολή της. Επίσης το ΑΝΣ ελέγχει την συχνότητα του καρδιακού παλμού, η οποία αυξάνεται με τη δράση του συμπαθητικού και ελαττώνεται με τη δράση του παρασυμπαθητικού.
Ε3.
Ο νωτιαίος μυελός περιέχει κέντρα αντανακλαστικών λειτουργιών και συνδέει τον εγκέφαλο με τα νωτιαία νεύρα.
Η κεντρική περιοχή του νωτιαίου μυελού αποτελείται από φαιά ουσία, η οποία, σε διατομή, έχει σχήμα πεταλούδας με ανοικτά φτερά (εικ. 9.11). Η φαιά ουσία αποτελείται κυρίως από κυτταρικά σώματα, ενώ η λευκή ουσία, που περιβάλλει τη φαιά, από μακριούς νευράξονες. Αυτοί συνδέουν τον εγκέφαλο, μέσω των νωτιαίων νεύρων, με τα διάφορα τμήματα του σώματος.
α) φαιά ουσία, β) λευκή ουσία γ) κεντρικός νευρικός σωλήνας
Ε4.
Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα συντονίζει όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Αποτελείται από τον εγκέφαλο και από το νωτιαίο μυελό (εικ. 9.10α). Τα όργανα αυτά προστατεύονται μέσα στην κρανιακή κοιλότητα και το σπονδυλικό σωλήνα, αντίστοιχα. Επιπρόσθετα, τόσο ο εγκέφαλος όσο και ο νωτιαίος μυελός περιβάλλονται από τρεις προστατευτικές μεμβράνες, τις μήνιγγες. Ανάμεσα στις δύο εσωτερικές μήνιγγες (υπαραχνοειδής χώρος) κυκλοφορεί το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, το οποίο μειώνει τους κραδασμούς και συμβάλλει στη στήριξη και θρέψη του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό κυκλοφορεί, επίσης, στον κεντρικό νευρικό σωλήνα του νωτιαίου μυελού και στις κοιλίες του εγκεφάλου. Αυτές είναι τέσσερις κοιλότητες στο εσωτερικό του εγκεφάλου, στις οποίες παράγεται το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, και επικοινωνούν με τον κεντρικό νευρικό σωλήνα του νωτιαίου μυελού.
Ε5.
Βλέπε και Πίνακας 9.2: Λειτουργίες των λοβών των ημισφαιρίων
Οι κινητικές περιοχές εντοπίζονται στον μετωπιαίο λοβό. Οι κινήσεις των σκελετικών μυών συγκεκριμένου τμήματος του σώματος ελέγχονται πάντα από καθορισμένη περιοχή στο οπίσθιο τμήμα του μετωπιαίου λοβού (εικ. 9.15).
Αισθητικές είναι οι περιοχές του φλοιού στις οποίες καταλήγουν νευρικές ώσεις από τους αισθητικούς νευρώνες.
Εκεί αναλύονται και ερμηνεύονται, με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία των αισθήσεων και των συναισθημάτων. Οι σωματικές ή γενικές αισθήσεις (θερμοκρασία, αφή, πίεση καιπόνος) γίνονται αντιληπτές στην πρόσθια περιοχή του βρεγματικού λοβού. Όπως συμβαίνει και με τις κινητικές περιοχές, καθορισμένες περιοχές του βρεγματικού λοβού είναι υπεύθυνες για την αντίληψη των ερεθισμάτων που προέρχονται από συγκεκριμένατμήματα του σώματος (εικ. 9.15).
Στο πίσω τμήμα του ινιακού λοβού εντοπίζεται το κέντρο της όρασης.
Στον κροταφικό λοβό εντοπιζεται το κέντρο της ακοής (εικ. 9.14).
Ε7.
|
Συμπαθητικό |
Παρασυμπαθητικό |
Κόρη του οφθαλμού |
Διαστολή της κόρης |
Συστολή της κόρης |
Σιελογόνοι αδένες |
Καταστέλλει την παραγωγή σιέλου |
Διεγείρει την έκκριση σιέλου |
Καρδιακός ρυθμός |
Αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς |
Μειώνει τους καρδιακούς παλμούς |
Software & Video Tutorials
-
[SWF] kef9_neuron.swf
-
YouTube] Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 1. Δομή & λειτουργία των νευρικών κυττάρων
-
[YouTube] ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 2. Δυναμικό ηρεμίας, νευρική ώση, αντλία Na/K
-
[YouTube] ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 3. Συνάψεις
-
[YouTube] Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 4. Νεύρα, νευρικές οδοί, αντανακλαστικά
-
[YouTube] Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 5. Εγκέφαλος & νωτιαίος μυελός
-
[YouTube] Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 6. Ανώτερες πνευματικές λειτουργίες
-
[YouTube] Κεφ. 9: Το νευρικό σύστημα | 7. Αυτόνομο νευρικό σύστημα
Κεφ. 12. Αναπαραγωγή – Ανάπτυξη
Κεφ.12. Αναπαραγωγή – Ανάπτυξη (8 ώρες)
>> Να ΜΗ διδαχθεί η παράγραφος «Εμμηνορρυσιακός κύκλος».
>> Να ΜΗ διδαχθούν οι παράγραφοι:
«Αυλάκωση» - «Εμφύτευση» - «Σχηματισμός πλακούντα» - «Ανάπτυξη μετά τον τοκετό – γήρας»
-
[SWF] Kef12_Stem_cells.swf
YouTube Videos Κεφ. 12
Κεφ. 12: 1. Το αναπαραγωγικό σύστημα
Κεφ. 12: 3. Σπερματογένεση, ωογένεση, γονιμοποίηση
Κεφ. 12: 4. Ανάπτυξη εμβρύου, τοκετός, δίδυμα
Κεφ. 12: 5. Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία μητέρας & εμβρύου
Κεφ. 12: 6. Θηλασμός, στειρότητα
Κεφ. 12: 7. Μέθοδοι αντισύλληψης, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Videos
Il etait une fois la vie - 01 - La cellule.avi
https://www.youtube.com/watch?v=m0pUKsMJYao
Il etait une fois la vie - 02 - La naissance.avi
https://www.youtube.com/watch?v=lm6JygB-OSM
Il etait une fois la vie - 03 - Les sentinelles du corps.avi
https://www.youtube.com/watch?v=BQkQMxp07N4
Il etait une fois la vie - 04 - La moelle osseuse.avi
https://www.youtube.com/watch?v=LCv8te6toaY
Il etait une fois la vie - 05 - Le sang.avi
https://www.youtube.com/watch?v=LKD8tUclocM
Il etait une fois la vie 06 Les Petites Plaquettes
https://www.youtube.com/watch?v=ChbYYSxUGsM
Il etait une fois la vie - 07 - Le Coeur.avi
https://www.youtube.com/watch?v=cd5T9ZUMm80
Il etait une fois la vie - 08 - La respiration.avi
https://www.youtube.com/watch?v=_J8jUyzINrk
Il etait une fois la vie - 09 - Le cerveau.avi
https://www.youtube.com/watch?v=qKLqoQHOT4Y
Il etait une fois la vie - 10 - Les neuronnes.avi
https://www.youtube.com/watch?v=b76dfLxdEyE
Il était une fois la vie - 11- L'oeil
https://www.youtube.com/watch?v=nC_DTx8CS_E&list=PL0PH8XNPwYcBIrUCOqtbiDBI2axPuvMzy&index=11
Il etait une fois la vie - 12 - L'Oreille.avi
https://www.youtube.com/watch?v=Vwz0mG3R8l0
Il etait une fois la vie - 13 - La Peau.avi
https://www.youtube.com/watch?v=dPJ3vm8u3Aw
Il était une fois… la Vie- 14 - La bouche et les dents
https://www.youtube.com/watch?v=2porciimtzI
Il etait une fois la vie - 15 - La Digestion.avi
https://www.youtube.com/watch?v=aNslxtDeTUY
Il etait une fois la vie - 16 - L'Usine Du Foie.avi
https://www.youtube.com/watch?v=MtfTcfaas_k
Il etait une fois la vie - 17 - Les Reins.avi
https://www.youtube.com/watch?v=LoTNusiGtsc
Il etait une fois la vie - 18 - Le Systeme Lymphatique.avi
https://www.youtube.com/watch?v=VIIA-YFI8cA
Il était une fois… -19- la Vie-Les os et le squelette
https://www.youtube.com/watch?v=QqgJzSsJEP4
Il etait une fois la vie - 20 - Les muscles et les graisses.avi
https://www.youtube.com/watch?v=YHFkVRkrenE
Il etait une fois la vie - 21 - Guerre aux toxines.avi
https://www.youtube.com/watch?v=N61FgjdMf1k
Il etait une fois la vie - 22 - La vaccination.avi
https://www.youtube.com/watch?v=RYWB1466AdE
Il etait une fois la vie - 23 - Les hormones.avi
https://www.youtube.com/watch?v=fCNWYC7MNqc
Il etait une fois la vie - 24 - Les Chaines De La Vie.avi
https://www.youtube.com/watch?v=iiKIvHfhzXI
Il etait une fois la vie - 25 - Reparation et transformation.avi
https://www.youtube.com/watch?v=AKziGAB9LAM
Il etait une fois la vie - 26 - Et la vie va.avi
https://www.youtube.com/watch?v=-RMwlqMVc7w
- Il était une fois...la Vie - Le générique en version restaurée !
https://www.youtube.com/watch?v=qAxfZutD5jI - Il était une fois... La Vie - Le Générique (international)
https://www.youtube.com/watch?v=SZUrfOUOs1w - Il était une fois… la Vie-La planète cellule
https://www.youtube.com/watch?v=5oTWHrEk8os&t=3s - Il était une fois… la Vie-Les sentinelles du corps
https://www.youtube.com/watch?v=VukjuWQzyAU&t=9s - Il était une fois… la Vie-Le sang
https://www.youtube.com/watch?v=rtrf62m_jyk - Il était une fois… la Vie-Le sang
https://www.youtube.com/watch?v=rtrf62m_jyk&t=56s - IL ÉTAIT UNE FOIS LA VIE I Le coeur
https://www.youtube.com/watch?v=jMm_lhSOSRE - IL ÉTAIT UNE FOIS LA VIE I Épisode entier I L'oeil
https://www.youtube.com/watch?v=98f1Cfw14cQ